بسیاری از حملات سایبری موفق، نه از پیچیدگی بالای هکرها، بلکه از ساده‌ترین غفلت‌های مدیران و کارکنان سازمان‌ها نشأت می‌گیرد. تصور غلط رایج این است که نصب آنتی‌ویروس یا فایروال ساده، برای امنیت شبکه کافی است؛ در حالی که امنیت اطلاعات یک فرآیند چندلایه و مستمر است. شناخت رایج‌ترین اشتباهات امنیتی، اولین گام برای ایجاد شبکه‌ای امن و پایدار است. در این مقاله، به بررسی ۵ اشتباه پرتکرار در سازمان‌ها می‌پردازیم که اغلب منجر به نفوذ و از دست رفتن اطلاعات می‌شوند.
۱) استفاده از رمز عبور ضعیف
رمزهای عبور ساده مانند “123456” یا تکراری بین سیستم‌ها، همچنان یکی از بزرگ‌ترین حفره‌های امنیتی در سازمان‌ها هستند. بسیاری از کارکنان از روی راحتی یا بی‌توجهی، رمزهایی ساده یا قابل حدس انتخاب می‌کنند. عدم استفاده از احراز هویت دومرحله‌ای (2FA) نیز مشکل را دوچندان می‌کند. برای جلوگیری از نفوذهای ساده، استفاده از رمزهای ترکیبی پیچیده و الزام به تغییر دوره‌ای رمز عبور ضروری است.
۲) به‌روزرسانی نکردن تجهیزات و نرم‌افزارها
عدم به‌روزرسانی منظم سیستم‌عامل‌ها، نرم‌افزارهای امنیتی، فریم‌ورک‌ها و تجهیزات شبکه، سازمان را در برابر آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده قرار می‌دهد. هکرها با بهره‌برداری از حفره‌های نسخه‌های قدیمی، به راحتی به سیستم‌ها نفوذ می‌کنند. اجرای یک برنامه زمان‌بندی‌شده برای به‌روزرسانی‌ها، می‌تواند بسیاری از ریسک‌ها را به حداقل برساند.
۳) نبود فایروال قدرتمند و مدیریت دسترسی
نداشتن فایروال سازمانی یا استفاده از تنظیمات پیش‌فرض، مانند باز بودن پورت‌های غیرضروری، خطر بزرگی است. همچنین نداشتن تفکیک سطح دسترسی کاربران (کاربر عادی، مدیر سیستم، مهمان) باعث می‌شود هر کاربر به منابع حساسی دسترسی داشته باشد. فایروال‌های نسل جدید با قابلیت Deep Packet Inspection، مدیریت دقیقی بر ترافیک ورودی و خروجی اعمال می‌کنند.
۴) عدم آموزش پرسنل
آموزش ضعیف پرسنل، یکی از رایج‌ترین علل موفقیت حملات مهندسی اجتماعی است. باز کردن ایمیل‌های فیشینگ، کلیک بر روی لینک‌های آلوده یا اتصال حافظه‌های ناشناس، از جمله اشتباهات رایج کارمندان ناآگاه است. برگزاری دوره‌های آموزشی امنیت سایبری به‌صورت دوره‌ای و طراحی سناریوهای تمرینی، نقش مهمی در آگاهی‌بخشی دارد.
۵) نبود پشتیبان‌گیری منظم
نداشتن سیستم بک‌آپ منظم، سازمان را در برابر حملات باج‌افزاری، خرابی‌های سخت‌افزاری یا خطاهای انسانی آسیب‌پذیر می‌سازد. ذخیره نسخه‌های پشتیبان در محل‌های امن و جدا از شبکه اصلی، به همراه تست دوره‌ای صحت اطلاعات، از الزامات حیاتی برای کاهش خسارت در زمان بحران است.
جمع‌بندی
امنیت شبکه یک موضوع صرفاً فنی نیست، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک، آموزش، نظارت و به‌روزرسانی مستمر است. با پرهیز از اشتباهات ساده اما رایج، می‌توان سطح امنیتی سازمان را چندین برابر افزایش داد. انتخاب شریک فناور مطمئن و استفاده از خدمات تخصصی امنیت شبکه، در این مسیر بسیار مؤثر خواهد بود